YEŞİL“EĞİN” ADI NEDEN “KEMALİYE” OLARAK DEĞİŞTİRİLDİĞİNİ BİLİYOR MUYDUNUZ..?
GÜYA…"Eğin adının Ermeniceden geldiği,hiç bir mefhum-u milli ifade etmediği".. GEREKÇESİYLE OLAY ŞÖYLE CEREYAN ETMİŞ....
“EĞİN ADININ,21 EKİM 1926 TARİHİNDE DÖNEMİN MİSAK-I MİLLİ DERNEK BAŞKANI ÖMER LÜTFİ ARITAN TARAFINDAN BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI NEZDİNDEATATÜRK’E ÇEKİLEN BİR TELGRAFI ÜZERİNE YÖREYE ATATÜRK’ÜN ADININ VERİLMESİ İSTENMİŞ, TALEBİ YERİNDE BULAN İCRA VEKİLLERİ HEYETİ YÖREYE YÜCE ATATÜRK’ÜN ADININ VERİLMESİNE KARAR VERMİŞ.. YÖREMİZ BUNDAN BÜYÜK GURUR DUYMUŞ, BU ONURU GÜNÜMÜZE DEK KORUYUP TAŞIMIŞTIR.ANCAK,DEĞİŞİKLİK GEREKÇESİNDE YER ALAN .."Eğin adının, Ermeniceden geldiği,hiç bir mefhum-u milli ifade etmediği".. İFADESİ BİZ ARAŞTIRMACILARIN YANI SIRA AYRICA YÖRE HALKIMIZCA DA ÜZÜCÜ VE DÜŞÜNDÜRÜCÜ BULUNMAKTADIR... ŞÖYLE Kİ…
..Milli mücadele (Kurtuluş savaşı-1922) yıllarında …dönemin.. Misak-ı Milli Derneğine mensup bir gurup Eğin’li tarafından Atatürk’e çekilen telgraf sonucu.. 21 Ekim 1926 tarihinde toplanan, zamanın icra vekilleri Heyetince..”..EĞİN adının, Ermeniceden geldiği..ve hiçbir mefhum-u Milli ifade etmediği.”gerekçesiyle “Eğin” adının “Kemaliye”..olarak değiştirilmesine ilişkin sav görüşümüz; şöyledir..Yöremizde yüzyıllar boyu kullanılagelen “EĞİN” adının..Ermeniceyle uzaktan yakından hiçbir surette ilgisi bulunmadığı, bu adın tamamen öz Türkçe kökenli bir kavram olduğu, değişiklik gerekçesindeki yanlışlığın, “EĞİN” adına ilişkin etimolojik bir araştırmanın yapılmaksızın, alelacele hazırlanmış olduğu yönündedir. ..Zira, “Eğin” adının öz Türkçe karşılığı etraflıca araştırılmış olsaydı.. böyle bir hataya da düşülmezdi kanısındayız..... Gerekçedeki bu uydurma ifade, benim dışımda bir çok araştırmacı –yazar çevrelerince de şaşırtıcı…düşündürücü ve üzücü bulunmaktadır... Sözgelimi; yapılan folklorik araştırmalarımda ;“EĞİN” adının kesinlikle Ermenice olmadığı,tamamen öz Türkçe “Sırt,Omuz,Çiğin”..karşılığında kullanıldığına dair ...Söz gelimi,..Yunus Emre’nin bir şiirindeki “EĞN’İNDE hırkası deve yününden,”…mısraı.. ..Yine, Nesimi’nin bir şiirinde... “Ben melamet hırkasını kendim giydim “EĞN”ime “mısra’ında”omzunda”,“çiğninde…sırtında”…karşılığında…Malatya’lı Mehmet Mısıri’nin bir şiirindeki “Biz şol abdalız bıraktık EĞNimizden şâlımız,”…sözü, “EĞİN “ sözcüğünün, “Sırt,omuz, çiğin”..karşılığında olduğu açıkça görülebilmektedir.Ne var ki..adın verildiği .1926’dan bu yana..aradan yıllar geçmiş olsa da.. yöre halkı,.”Kemâliye” adını Atatürk sevgi ve saygısına dayalı olarak , genelde resmi yazışmalarda kullanmayı her dem kullanmayı tercih etmiş, , öz Türkçe “EĞİN” adını ise gönlünden bir türlü söküp atamamıştır. Bu yüzden de, günümüz ..yazı dilinde hâla her iki adı da..“KEMÂLİYE(EĞİN)..”şekliyle birlikte yazıp kullanma alışkanlığını bir türlü terk edememiştir..Eğin halkı, yüce Atatürk’e ithaf olunan “KEMÂLİYE” adını.. günümüzde büyük bir haz ve gururla taşıyıp ..kullanmaya da devam edecektir…..
Dileğimiz ,..EĞİN adının değişiklik gerekçesinin yeniden gözden geçirilerek savunmadaki .."Ermeniceden geldiği,hiç bir mefhum-u milli ifade etmediği".. ifadesinin değiştirilerek yerine, yöre halkımızın Atatürk'e olan sevgi ve saygısını yansıtan gerçek bir gerekçenin yansıtılması olacaktır..
Selam Sevgi ve Saygılarımla…
--------------------Doç. Burhan TARLABAŞI--------------
