TRT.DEKİ MUSTAFA ÖZGÜL ADINA KAYITLI KEMALİYE(EĞİN) HAVALARININ TELİF HAKLARINA İLİŞKİN..
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
DUTAĞACI GAZETESİNİN, Ağustos 2013 tarihli, 194-95 Sayısında yayınlanan..”Mustafa ÖZGÜL’E BU YAKIŞIRDI..” başlıklı yazısında ..“yıllardır süren tartışmayason noktayı koyduk”..şeklindekigerçek dışı,asılsız, haberi sanırım sizler de merak etmişsinizdir.Haberde;TRT.ninTHM.Repertua kayıtlardaki “Eğin Türkü ve Halayları’nın kaynak kişisi yani bestecisi durumunda görünen merhum M.Özgül’ün henüz hayatta iken güya mesam’a giderekTRT.de üzerimdeki Kemaliye(Eğin) havalarıyla ilgili telif haklarıyla ilgisi olmadığına dair
düzeltme şerhi koyduğunu..bunun iyi niyetli .vijdanları rahatlatan erdemli bir davranış olduğu yazılıdır. Ancak, ne var ki yaptığım araştırmalarda rahmetlinin sağlığında Mesam’da böyle bir şerhin olmadığı..zaten olsa bile Mesam’ın,TRT.nin kayıtlarındaki “anonim” eserler olduğu için de hiçbir telif hakkı ödemediği.., genelde bilinen bir gerçektir. Yani Mesam’a gazete haberindeki gibi bu tarz başvurular yapılsa bile bu anında zaten geri çevrilir. Dutağacı gazetesinde merhum M.Özgül ile ilgili bu ve bu gibi haberlerin ailesi ve yakınlarınca sadece dedikodulardan kurtulmak maksadıyla kendilerini rahatlatacağı yönündedir. Bunların doğru olduğu varsayılsa bile hukuki açıdan hiçbir sorunu temelde çözmediği hukukçularca da doğrulanmaktadır. .. Merhumu vijdanen bu vebalden kurtarmak ..bu konuda korumak isteyenler bence yasal açıdan şunu yapmalılar.. TRT.deki Kemaliye(Eğin)ile ilgili notaların kayıtlarındaki “kaynak kişi” yazısı merhumun üzerindeki kayıtlardan düşülüp, kemaliye(Eğin) adına “anonim”sözüyazılmalıdır.MerhumunNeden “kendisini kaynak gösterip türkülere sahip çıkıldığı sorusuna ailesinin cevabı ,“Kemaliye(Eğin) türkülerine “yabancılar sahip çıkmasın” olduğu, bunun da iyiniyetli vijdanları rahatlatan erdemli bir davranış olabileceğini ileri sürmektedirler..Ancak, Ne var ki…merhum sanatçımızın, o dönemde yöremize ait derleyip notaya aldığı türkü ve halayların bestekarı(kaynak kişisi) olamayacağını ...sadece derleyeni ve aktaranı olabileceği gerçeğini çok iyi bilenlerden idi(x)..
Gönül isterdi ki..merhumM.Özgül, henüz TRT.Ankara Radyosunda görevliyken, kendisiniTRT.notalarında “kaynak kişi” değil de..sadece “derleyen ve notaya alan” olarak gösterip... “kaynak kişi” yerine ise sadece Anonim” şerhini düşüp bu intihal(çalıntı) suçunu işlememiş olmasıydı.. diye düşünüyorum..
Sonuç olarak ; Sevgili Tahir Sehlikoğlu’nun vasıtasıyla rahmetlinin ailesi tarafından .MESAM. daki bu düzeltme şerhi düşüncesine ilişkin işlemler.. sadece merhumun eğer varsa kişisel besteleri için geçerli olup,TRT.deki üzerinde olan anonim (yerel )türkü ve halayları yasal açıdan hiçbir önem taşımamaktadır. Çünkü, MESAM’DA türkülerin sadece “derleyen” ve aranjör”leri dışında eser tescili yapılmamakta ve telif hakkı ödenmemektedir.. Bu nedenle, DUTAĞACI .Gazetesinin MESAM düzeltmelerine ilişkin ferahlatıcı olarak düşünülen haberin de sadece kişisel bestelerle alakası olabileceği..bunun,..Kemaliye(Eğin)’in “anonim”türküleriyle hiç bir ilgisi olmadığı gayet açıktır. Merhumun her iki dünyada bu vebal ve sorumluluktan kurtulabilmesi ancak, Kemaliye(Eğin)yöremizde faaliyet gösteren folklor ve kültür kuruluşlarınca oluşturulan bir komisyonca TRT.ninTHM.arşivindeki merhum ÖZGÜL adına kayıtlı Kemaliye(Eğin) halay ve türkülerinin ancak yöremiz adına “anonim” olarak düzeltilmesiyle mümkün olabilecektir.… Sözün kısası ..DUTAĞACI GAZETESİNİN Mesam’a ilişkin yayınlanan bu haberi ..TRT.deki Kemaliye(Eğin) halay ve türkülerine ait yasal sorumluluğu hiçbir zaman ortadan kaldıramayacaktır..
Selam ve Sevgilerimle…..
Doç. Burhan TARLABAŞI
(x): Merhum M.Özgül’ünTRT.THM.dekinotalandırdığı Kemaliye(Eğin) halay ve türkülerinin yöremizi tam anlamıyla yansıtmadığının bilinmesi gerekir.
