20-21 Şubat 2014 tarihinde İTÜ.TMDK.da düzenlenen
1.nci Uluslar arası kaval sempozyumunda …”Türkiye’de kaval üzerine yapılmış çalışmalar”konulu panelde; Konya Necmettin ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ ,AHMET KELEŞOĞLU EĞT.Fak. Öğr.Gör.Dr.Attila ÖZDEK tarafından Doç.BURHAN TARLABAŞI’NIN Dilli kaval üzerine yapmış olduğu çalışmalara yer verildi.. .
MAKALELER….(Dilli Kavalın Çok Sesli Müzikteki Yeri (s.16)
TARLABAŞI, Burhan; Motif Halk Oyunları Eğitim Derneği Dergisi. Yıl:3, Sayı:10, İstanbul, 1997
Dilli kavala yönelik metot çalışmaları, 12 tonda dilli kaval ve transpoze imkânları, müzik eğitiminde kullanımı ve uluslararası alana açılması ile ilgili konulara değinilmiştir.
BİLDİRİLER….(Öz Çalgımız Kaval (s. 289-292)
TARLABAŞI, Burhan; III. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi (23-28 Haziran 1986, İzmir), Kültür ve Turizm Bakanlığı, Millî Folklor Araştırma Dairesi Yayınları, III. Cilt (Halk Müziği, Oyun, Tiyatro, Eğlence), Başbakanlık Basımevi, Ankara, 1987, XIII+361 sayfa
Kavalın tarihçesi, etimolojik kökenleri, yayılım coğrafyası, farklı medeniyetlerdeki kullanımı, isimlendirilmesi ve Türk dünyasındaki yeri hakkında kısa bilgilerin verildiği bildiri de ayrıca kavalın bir çoban çalgısının ötesine geçerek Tampereman ses sistemiyle bütünüyle uyumlu hale getirildiği ve böylece çağdaş bir çalgı niteliğine kavuştuğu dile getirilmektedir. Kavalın deliklere göre ürettiği seslere ilişkin tabloda bildiride yer almaktadır. Araştırmacının bütün çalışmalarında olduğu gibi bu çalışmada da bütünüyle dilli kaval konu edilmiştir.
Türk Halk Müziği Nefesli Sazlarında Standardizasyon Sorunu ve Buna Bağlı (Doğrudan) Dilli Kavalın Çoksesli Müzikte (Orkestrada)’ki Yeri (s. 100-113)
TARLABAŞI, Burhan; 4. İstanbul Türk Müziği Günleri, Türk Müziğinde Eğitim Sempozyumu(15-16 Mayıs 1997), Kültür Bakanlığı Yayınları/2058, Sanat-Müzik Eserleri Dizsi/161-4, Hazırlayan: Göktan AY, Yorum Basın Yayın San. Ltd. Şti., Ankara, 1998,
Mey, zurna, çifte, çığırtma, gırnata, sipsi, tulum ve çoban kavalı hakkındaki genel bilgilerden sonra standart ve standardizasyon kavramları açıklanarak bu yönde nefesli çalgılarımızda yapılması gerekli olan çalışmalardan bahsedilmiştir. Dilli kaval ile ilgili standartlaşma çalışmaları ve orkestrasyon içinde kullanılabilme imkânları dile getirildikten sonra bu tür çalışmaların bütün halk müziği sazlarımız için yapılması gerektiği açıklanmıştır
METOTLARI… /Öz Çalgımız Kaval-Metot 1(Dilli)
TARLABAŞI, Burhan; Günlük Ticaret Gazetesi Tesisleri, İstanbul, 1984, 151 sayfa..Kitabın başında kaval kelimesinin kökeni, tarihi, yayılışı ve değişik medeniyetlerdeki kullanımından bahsedildikten sonra nefesli halk müziği çalgılarımıza ait kısa bilgiler verilmektedir. Dilli kavalın temel konu alındığı kitapta kavalın ses ve boy ölçüleri ile bakım ve korunmasına ait bilgilerinin yer aldığı bölümü genel müzik bilgilerinin verildiği bir bölüm takip etmektedir. Metot olarak adlandırılan bölüm tamamen dilli kavalla ilgili olup kavalın yapısı, ses oluşumu,
parmaklar ve deliklerle ilgili bilgilerin akabinde tutuş, üfleme, nefes ve dil kullanımı, doğal ve altere sesler, pozisyonlar, süsleme ve transpoze ile ilgili alıştırmalar verilmiştir. Halk müziğine ait kuramsal bilgilerden sonra 2 zamanlıdan 21 zamanlıya kadar halk müziği ezgileriyle bir dağarcık bulunmaktadır. Bu dağarcıktaki ezgilerin altında dikkat edilecek hususlar ve kullanılacak teknikler belirtilmiştir.
Kaval Metodu (Dilli)…./TARLABAŞI, Burhan; Günlük Ticaret Gazetesi Tesisleri, İstanbul, 1988, 99 sayfa….Dilli kaval hakkında genel bilgiler, kavalın korunması ve bakımı, ses yapısı ve genişliği ile ilgili bilgilerden sonra kısaca nota ve ritm hakkında bilgilerin yer aldığı bir bölüm ve ardından da metot bölümü yer almaktadır. Metot bölümü tutuş, çalışa hazırlık, üfleme, kavaldan seslerin elde edilmesi, kısa nazari bilgiler, üfleme biçimleri ve çalışmaları, nüanslar, kromatik ve makamsal seslerin elde edilmesi gibi bölümlerin akabinde ise iki zamanlıdan yirmi zamanlıya kadar halk müziği örnekleri yer almaktadır.
Kaval Metodu (Orta Öğretim İçin) (Dilli)
Burhan TARLABAŞI, Afa Matbaacılık, İstanbul, 1990, 68 sayfa…Kitabın hemen başındaki künye sayfasında 1981 yılından beri İTÜ TMDK’da ders kitabı olarak kullanıldığından ve Önsöz kısmında da bu alandaki yayın eksikliğinden bahsedilmektedir. Her ne kadar yayının başlığında ve içeriğinde açıkça belirtilmese de eserin “dilli kaval” olarak adlandırılan kaval türüne yönelik olduğu anlaşılmaktadır. Yayın yazarın önceki çalışmalarının orta öğretime uyarlanmış özeti niteliğindedir. Kavalla ilgili tarihi ve etimolojik kısa bilgilerin yanında kavalın kısımları, teknik özellikleri, boyutlarına göre türleri ve ses yapısı, bakımı, korunması, ses perdeleri ve parmak pozisyonları ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Tutuş pozisyonları, çalışa hazırlık, üfleme, seslerin(doğal, altere ve makamsal) tanıtılması kısımları notanın yanında fotoğraflarla da desteklenmiştir. Yayının içeriği boyunca ara ara Türk ve Batı müziğine ait kuramsal bilgilerin de yer aldığı görülmektedir. Transpoze çalım ve süsleme bölümlerinin ardından ölçü yapısına göre sıralanmış örnek halk müziği ezgilerinin notaları yer almaktadır. Ezgilerin başlangıcında ya da altında çalıma ilişkin teknik uyarılar yer almaktadır. En sonda ise “nefesli halk çalgılarımız” adlı bir bölümde görsellerle destekli kısa bilgiler yer almaktadır.
ALBÜMLER……/Anadolu’nun Bağrından
1980-Kervan Plakçılık….Stereo(LP) uzunçalar olarak piyasaya çıkan bu çalışmanın daha sonra Almanya’da Türküola firması tarafından kaset olarak tekrar basılıp piyasaya sunulduğu bilinmektedir. Çalışmada müzik yönetmenliği dönemin ve sonrasının önemli isimleri ..
Orhan Gencebay ve Arif Sağ tarafından yapılmıştır. Dilli kavala özel bir çalışmadır.
Eserler: Eğin Dedikleri (Kaval Solo Mani), Tek Ayak, İki Ayak, Eğin Kınası, Yıkın Şunların Evini, Sarı Kilim, Turanağbek, Hostanın Bademleri, Haydi de Haydi, Eski Hora, Tırnana, Tamzara, Yeşil Kurbağalar (Kaval Solo ve Mani), Pingen Kınası, (Bağlama Solo) Bebek, Erzurum’da Gül Ahmet, Eğin Kasap Havası, Süpürgesi Yoncadan, Hayriye, Dut Ağacı, Kız Hazneden, Hop Hop Niye, Of Nana, Hamamın Kapısı, Adalar, Eğinim Eğinim, Horozlar Öter Oldu, Elinde Süt Küleği, Bağlama Solo, Sincanlı Halayı, Köprüden Geçti Gelin, Meşenin Tepesi
Kavalın Dilinden-Yerel Kaval Ezgileri……../1985-Çağ Kaset/Unkaapanı-İstanbul..
Dilli kavala özel bir albümdür. Bazı eserlerin sanatçının önceki plağında da olduğu görülmektedir. Eserler: Kaval Açış, Büyük Cevizin Dibi, Apçağa Ağzı, Munzur Dağı, Kamayı Çeker misin, Bahçalarda Meleme, Eğin Halayı, Tirmana ve Tamzara Halayı, Eğin Kasap Havası, Erzurum’da Gül Ahmet, Sunam Uyanmaz, Havada Bulut Yok, Samsun Kol Havası, Zeytin Yaprağı Yeşil, Kalenin Bayır Düzü, Sabahın Seher Vaktinde, Hop Hop Niye Kız Niye, Bebek, Horoz Havada, Dut Ağacı, Oğlan Gider İşine, Öyledir Yâr, Eğin Çiftetellisi
-----------------------------------------------------
· TC. Kültür ve Turizm Bakanlığı ııı.Milletlerarası Türk Folklor Kongresi, İzmir 1985
· TC. Kültür Bakanlığı MİFAD. Türk Halk çalgıları Örnekler sergisi, Ankara 1988
· TC. Kültür Bakanlığı, Türk Müziği Eğitim Sempozyumu, İstanbul / Maçka 1997
· TC. Kültür Bakanlığı,6. Türk müziği Günleri Sempozyumu, İstanbul/Maçka 1999
· TC. Kültür Bakanlığı, müzikte 2000 Sempozyumu, İstanbul/ Maçka 2000
· Kemaliye (Eğin) Kaymakamlığı Kültür Paneli..Kemaliye (Eğin) 1997
· İstanbul Hobby Center (Özel Uluslar arası Etkinlikler Merkezi..”Dilli kaval konferansı”,İst.1995
· Aydın Doğan Vakfı Türk Halk müziği Ödüllü Yarışmalarına tüm yapıtları ile iştirak,İst.2004
· 20-21 Şubat 2014’de .. İTÜ.TMDK.düzenlenen,1. Uluslar arası Kaval Sempozyumu (X)
(X): Doç.Burhan TARLABAŞI’NIN ..Dilli kaval çalışmalarına ilişkin..
( Konya Necmettin ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ ,AHMET KELEŞOĞLU EĞT.FAK.) Öğr.Gör.Dr.Attila ÖZDEK BİLDİRİ
