1-) Ülkemizde, yüzyıllar boyu, “çoban ve köylü çalgısı” olarak anılıp bilinen, gelişigüzel yapılıp , metotsuz olarak çalınan “Dilli kavalın, ilk kez “1981 yılında Burhan TARLABAŞI tarafından İTÜ.Türk Müziği Devlet konservatuarında bilimsel şekliyle öğretilmeye başlandığını;
Bu tarihten itibaren dilli kavalın geliştirilen “alto- soprano ve bas” ton çeşitleriyle müzik orkestraların da yaygın olarak kullanıldığını…
2) Burhan TARLABAŞI’NA ait “kaval metodu” kitabının , M.E.Gençlik ve Spor Bakanlığı,Talim-Terbiye Kurul Başkanlığınca.. 6 Mart 1989 gün ve 2281 Sayılı Tebliğler Dergisinde, Ortaokul ve Liselerin müzik derslerin de “yardımcı ders kitabı” olarak duyurusunun yapıldığını, bu tarihten sonra dilli kavalın da tıpkı blok flüt (X) gibi (branş çalgısı olarak uygulamaya alındığını..
3 ) Dilli kavalların geliştirilen tonlarından yaklaşık 2,5 oktava kadar seslerin alındığını ;Türk müziği dışında, beynelmilel (tonal ) müziğin de tüm seslerinin kolaylıkla sağlandığını ;
.Dünya üzerindeki .her tür müzik eserinin kolaylıkla seslendirildiğini …
4 ) Dilli Kaval ailesinden dört ses ve boydaki (..La-Si-Do ve Mi bemol )tonlarına Türk Patent. Enstitüsünce “ Faydalı Model” konseptinde ”Buluş hakkı” (patent) tanındığını ;
Buluşu nedeniyle Burhan TARLABAŞI’NIN ..İTÜ. Senatosunca (1987) teşekkür plaketine ek olarak, ayrıca 30 bin lira ile ödüllendirildiğini./ Bkz.Öz geçmiş Belgeleri)
5) Burhan TARLABAŞI’NIN, alanındaki bilimsel çalışmaları değerlendiren YÖK. (Üniversitelerarası Kurul),1985 yılında günlük gazetelerin manşetlerine haber olarak taşıyıp duyurduğu Prof.luk ..unvanının B.T.Başı’na hâla tebliğ edilmediğini.. bu yüzden yıllarca mağdur edildiğini… bu olayın da hiçbir zaman akıllardan çıkmadığını..biliyor muydunuz..?
(Bkz. Burhan TARLABAŞI’NIN PROF.LUĞU..Hk. İTÜ “Musiki Dergisi,-Şubat-Mart 2014 “Kaval Sempozyumu”sayısı…ve ekli gazete kupürleri )
6) Ülkemizde, dilli kaval’a ait ilk ciddi dinletilerin dönemin ”dilli kaval sanatçı hocası , merhum Necati BAŞARA ile başladığını
Merhum Necati BAŞARA Hocamızı bir kavalıyla bir konserinde görüyorsunuz
(bkz.Ek ilgiler)…1949-1956 yıllarında TRT. İstanbul Radyosunda kurduğu “Şen Türküler Kümesi” ile yurdumuzun ezgilerini dilli kavalıyla la yedi yıl boyunca dinleyenleriyle paylaştığını ; (1957-1967 yılları “fetret devri “ sonrası .dilli kaval dinletilerinin( 1967’de)..İst.Radyosundan bu kez Burhan TARLABAŞI ile başlandığını; Çalgının Akademik Eğitim ve Öğretimine ilişkin …ilk metodik- bilimsel çalışmaların 1981’den itibaren İTÜ.TMDK.da B.T.Başı tarafından düzenli olarak yürütüldüğünü.. günümüzde öğrencileriyle paylaşılıp sürdürüldüğünü…
7 ) 20-21 Şubat 2014 de,.İTÜ.TMDK.da düzenlenen, “Dünyada ilk defa “Uluslar arası Kaval Sempozyumu”nda…”Türkiye’de dilli kaval üzerine yapılmış çalışmalar üzerine bir bibliyoğrafya” konulu panelde ;
Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi –Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakultesi..Öğr. Görevlilerinden...Dr.Attila ÖZDEK tarafından, “BURHAN TARLABAŞI’NIN Dilli kaval üzerine” yapmış
olduğu tüm çalışmaların sergilendiğini…
(X) : Blok flüt ; Ülkemizde 1953’yılından itibaren ilk ve orta okulların müzik eğitiminde kullanılan, tampere akortlu, ses yapısı ve çalınış tekniği dilli kavaldan tamamen farklı olan üflemeli bir Batı çalgısıdır NOT :Blok flüt ile Türk müziği eserlerini layık-ı veçhile seslendiremezsiniz..
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
KEMALİYE (EĞİN) İLE İLGİLİ BU TARİHİ GERÇEĞİ BİLİYOR MUYDUNUZ…?
EĞİN(Kemaliye)’nin geçmişinde…18 ve 19 ncu yüzyıla gelinceye dek..”CEHRİ” adıyla anılan KÖK BOYA bitkisi yetiştirildiğini…bundan yörenin yılda üç bin batman (yaklaşık 24 ton) kadar ihraç edildiğini ve Eğin halkına çok büyük bir gelir sağladığını..Ancak, ne zaman ki Avrupa Cehri’ye rakip olmuş..işte o vakit bu cehrilerinsökülerek…yerine DUT AĞAÇLARININ dikilmiş olduğunu..bu kez de halkın bir süreliğine geçiminin dut’tan sağlandığını BİLİYOR MUYDUNUZ…?
NOT : Ancak ..ne var ki..yörenin göç kaderi yüzünden şu anda dutlar da tek tük kalmış durumdadır..
B.T.Başı
-----------------------------------------------------------------------------------
BİLİYOR MUYDUNUZ…?
Aşağıdaki yıllardır çalınıp söylenen şarkıların ünlü söz yazarının, Kemaliye (Eğin)’li Ali Vecdi BİNGÖL’E ait olduğunu…! · Ayrılık yarı ölmekmiş, · Geçti ömrüm yine hâlâ ben o bin dert ileyim,' · 'Derman kâr eylemez ferman dinlemez,' · Leylâ bir özge candır,' · Çile bülbülüm,' · Yâd eller aldı beni' (KISA ÖZGEÇMİŞ ) |
! |
Doğumu: 1887, Eğin(Kemaliye) Ölümü: 1973, İstanbul, Orta tahsilini Arapgir ve Eğin (Kemaliye)'de tamamladı. Babası Hafız Vahdi Efendiden Arapça ve Farsça öğrendi. İstanbul Darül muallimîn Mektebini bitirdi (1915). İstanbul'da öğretmenlik yaptı. Öğretmenlikten emekli olduktan sonra Âşiyan müzesine müdür oldu. Devrin ünlü bestekârlarıyla tanıştı. |