GIZARDI GAYALAR TÜRKÜSÜNÜN ÖYKÜSÜNÜ..!
------------------------------------------------------------------------------…
TRT.NİN, THM.repertuarında 733 Sıra No.su ile.. Muzaffer SARISÖZEN tarafından, 1944 yılında (Refik AKTAN VE Zeki OĞUZ’DAN) derlenip kayda alınan...GIZARDI KAYALAR türküsü, Kemâliye(Eğin)’in, kültür ve musikisinde köklü izler taşıyan. en eski kına havalarındandır. Özellikle, gelin kınalanırken kadınlar tarafından sözlü olarak söylenip gelin ağlatılır.Yine, Gelinin doğup büyüdüğü baba evinden ayrılırken davul-zurna ya da klarinet eşliğinde yine bu hava ile ağlatılıp ata bindirilir. ..ve uğurlanır.…
(SÖZLERİ)
(I)
“ANAMA DEYİNKİ GELE YANIMA-
SAYA ALTUNUMU VERE ELİME
İŞTE BEN GEDİYİM YARIN İLİNE-
(Nakarat)
Doldur pınar doldur ben gider oldum
Anamı babamı terk eder oldum”…
(II)
“GIZARDI GAYALAR AL GEYDİ DAĞLAR-
YEŞİL YAPRAK İLE BEZENDİ BAĞLAR
ANADAN AYRILAN AH EDER AĞLAR
((Nakarat)
--------------------------------------------------------Ö Y K Ü S Ü------------------------------------
(-Merhum, Nida ve Neriman TÜFEKÇİ’NİN AĞZINDAN..)
“GIZARDI GAYALAR TÜRKÜSÜNÜN ÖYKÜSÜ ŞÖYLEDİR (X):
“1978 yılında, Devlet sanatçısı sıfatıyla Japonya Kültür Bakanlığının davetlisi olarak gitmiştik. Konserlerimiz bitip Türkiye’ye geleceğimiz zaman bizlere bir çay -veda partisi hazırlamışlardı. Davetlerine saz ekibimizle iştirak ettik..Hoş sohbetten sonra onlar bize biz onlara kendi geleneksel ezgilerimizden muhabbet gösterileri sunduk. Toplantı sona ermek üzereydi ki..birden onların telli çalgıları(şamizem) eşliğinde bize EĞİN’İN,”Gızardı Gayalar”..türküsünü çalmaya başladılar. Hatta, türkü’ye ben sazımla..Neriman da sesiyle birlikte iştirak ettik. Parça bittiğinde..biz .. “Bu çaldığınız eseri nereden öğrendiniz çok güzel icra ettiniz” deyince… Cevaben, çatık kaşlı l baş sazları bize dönerek...”bunun bizim türkümüz. Olduğunu .bilmiyor musunuz..? ”deyince.. Neriman’la birbirimize hayretle bakıştık...sonra Neriman birden önce onlara sonra da bana dönerek.. “ Ne alâka..Nida !, Bu tamamen EĞİN’İN “Gızardı kayalar’ı değil mi “ Neden onlar sahipleniyorlar ki? ..diye sitem etti...Türkünün bize ait olduğu, yöresinin ise Kemaliye(Eğin) olduğunu tekrar belirtip notasını da hemen çıkartıp kendilerine takdim ettik..Ne çare..ki Parti bitmiş..konuyu tartışacak zaten zamanımız da kalmamıştı.. Sadece, Japon müzisyenlerle vedalaşıp oradan ayrılıp otelimize döndük..”..Hem yolculuk esnasında hem de geldikten sonra bu türkünün geçmişi üzerinde kafa yormaya başladık...”
Evet, Saygıdeğer Hemşerilerim… ”Gızardı Gayalar” türküsüne ilişkin,bu tarihi gerçeği sizlere büyük üstatların ağzından aktarmak bana nasip oldu diyebilirim.. Rahmetli Nida ve Neriman hoca bana söyledikleri..söz şu oldu..”Burhan bu türkünün Japonya’daki ayağının araştırılması için bu bizim anlattıklarımızı yazılı olarak Kültür Bakanlığına bildirmemi söylediler…Ben de öyle yaptım.(X).. bu anlatılanların ulaşmasını gerekirse bizde imzalı olarak yazıp gönderebileceklerini ifade ettiler.Bundan böyle..Sizler de her yerde ve her zaman göğsünüzü gererek tüm dünyaya gururla bu gerçek öyküyü anlatabilirsiniz..Japonya’da geçen bu olay, yöremizin, ne denli övülmeye layık, önem arz eden bir kültür geçmişine sahip olduğunu açıkça ortaya koymuş bulunmaktadır. Bunu, herkesin bilip öğrenmesi gerekir diye düşündüm.
Derleme-Araştırma : Doç.. Burhan TARLABAŞI
----------------------------------------------------------------------------------
(X): Konu, 24 Ocak-4 Şubat 1991 “Özden Gazetesi” …-. 1992 de ise “Gurbet gazetesi”nde Haber yapılmış…Bahse konu bu tarihi olay..tarafımdan bizzat .Nida ve Neriman TÜFEKÇİ hocalarımızın ağzından Kültür Bakanlığına bildirilmiştir.