GÜNÜMÜZDE DİLLİ KAVAL .
Dille kaval, Temelde milli müziğin ana ses sistemi içinde biçimlendirilip geliştirilen, çağdaş müziğin tonal yapısına uygun en eski, üflemeli halk çalgılarımızdandır.
Geçmişi, insanlık kadar eski olan dilli kaval, tarih boyunca yayıldığı toplumların farklı kültür ve musiki sistemleri içinde birçok değişik ad ve biçimleriyle kullanılmıştır.. Çalgının değişik kültür ortamlarında yer almaya başlaması , onun biçim ve çalınışında farklılığa neden olmuştur. "ÇALGILAR,YAPISAL ÖZELLİKLERİ İTİBARİYLE MİLLETLERİN KENDİNE HAS KÜLTÜR VE MUSİKİ SİSTEMLERİNE GÖRE BİÇİM KAZANIRLAR.."
Söz gelimi; Türk milleti gerek kültür, gerekse musiki sistemi açısından diğer milletlerden ayrılması nedeniyle ..kaval da ses yapısı…ve çalınış tekniği açısından yabancı üflemeli çalgılardan (örneğin, flütden )oldukça farklıdır.
Ülkemizde ,yüzyıllar boyu geleneksel ad ve biçimleriyle genelde, “çoban ve köylü çalgısı”olarak anılıp bilinen.. geleneksel yöntem , kişisel bilgi ve becerilerle yapılıp, metotsuz olarak çalına gelen dilli kavalın bilimsel eğitim ve öğretimine, ancak, 1981 yılında İTÜ.TMDK.da Burhan TARLABAŞI'NIN “kaval metodu” kitabıyla başlanılabilmiştir.
.. Müziğin tek seslilikten, çok sesliliğe ileri gelişmeler kaydettiği çağımızda ..Dilli kavalların ., geliştirilen.. "alto-soprano ve bas " çeşitlerinden..MİLLİ MÜZİĞİN YANI SIRA…AYRICA..BEYNELMİLEL(Tonal)MÜZİĞİN DE TÜM SESLERİNİ DE KOLAYLIKLA ELDE ETMEK MÜMKÜN OLMUŞTUR.. Dilli kavalın bu değişim ve gelişim sürecindeki başarısı yadsınamaz bir gerçektir. . . 4 tam,3 yarım diatonik ses aralığına sahip olan dilli kavallardan 2,5 oktava varan sesler sağlanabilmektedir..
Günümüzde, dilli kavalın, kayda değer işlevlerinden bir diğeri de....1986 da “orta Öğretim için yazılan "kaval Metodu “ kitabının...M.E.B Talim Terbiye Kurul’unun 28,3.1986 günlü.. ve 2208 Sayılı Tebliğler Dergisinin müfredatlar kısmında yayınlanan seçmeli derslerden kavalın da flüt gibi branş çalgısı olarak uygulamaya alınmış olmasıdır.. Milli Eğitimin önem arz eden bu duyurusu.. sonuçta .... dilli kaval ailesinden ."LA-Sİ-DO ve Mi bemol tonlarına Türk Patent Enstitüsünce ( 28/6/1995 Günlü…ve TR 199500768 No.lu “Faydalı Model Belgesi konseptinde ) BULUŞ(Patent) hakkı tanınmasına vesile olmuştur...
DİLEĞİMİZ..dilli kavalın, Üniversitelerimize bağlı konservatuarlar dışında Milli .Eğitime bağlı diğer eğitim-öğretim kurumlarında çağa uygun yöntem ve biçimleriyle varlığını sürdürebilmesi..…evrensel alanda sesini duyurulabilmesidir
ÖNEMLİ NOT....(UYARI) : Dilli kaval'ı. muziplik olsun diye, şakacıktan da olsa.. resimdeki "Blok flüt" gibi burun yolu ile sakınüflemeyi denemeyiniz... Zaten bu tarz bir kullanım ayrıca , sağlık açısından da. sakıncalı sayılır.. Burun yolu ile üflenenlere Hindistan ve Pakistan'da "bansi" ya da "bunsi" adıyla rastlanır.. B:T.Başı
